Jazda samochodem zimą wymaga skupienia uwagi i umiejętności. Trzeba być przygotowanym na utratę przyczepności i wydłużoną drogę hamowania oraz posiadać umiejętności prawidłowych zachowań w sytuacjach zagrożeń bezpieczeństwa. Umiejętności można nabywać przez własne ćwiczenia prawidłowych zachowań, które należy wykonywać w miejscach bezpiecznych, lub zdobywać w szkołach doskonalenia jazdy pod okiem instruktora. Od tego czy we właściwym stopniu jesteśmy przygotowani na zmieniające się warunki i wynikające stąd nagłe sytuacje zagrożeń bezpieczeństwa zależy nasza dalsza bezpieczna podróż. Ryzyko kolizji i wypadków, zgodnie z szacunkami ekspertów, jest zimą aż sześciokrotnie wyższe niż latem.
1. Przygotowanie samochodu i wyposażenia
- Jeżeli temperatura spada poniżej 7oC zmień opony na zimowe, które zachowują elastyczność w niskich temperaturach, lepiej trzymają się śliskiej nawierzchni, powinny jednak posiadać bieżnik nie mniejszy niż 3,5-4 mm.
- Sprawdź na stacji diagnostycznej hamulce. Siły hamowania na poszczególnych kołach jednej osi powinny nie tylko mieścić się w wymogach, ale również ze względu na minimalizację możliwości wpadnięcia w poślizg podczas hamowania, powinny być o jak najbardziej zbliżonych wartościach.
- Wymień pióra wycieraczek, płyn do spryskiwaczy na zimowy, sprawdź stan akumulatora, temperaturę zamarzania płynu chłodniczego.
- Uzupełnij wyposażenie zimowe, np. skrobaczka, areozol do odmrażania szyb i zamków, linka holownicza, szczotka do odśnieżania, przydatna może być saperka.
- Zabezpiecz uszczelki gumowe np. silikonem przed przymarzaniem do blach i zamki specjalnym olejem.
- Jeżeli planujesz pobyt w górach zaopatrz się w łańcuchy śniegowe.
2. Jazda w warunkach zimowych
- Dokładnie rozpoznaj warunki drogowe, bądź skoncentrowany i świadomy ograniczeń możliwości swoich i innych kierowców.
- Nie wykonuj gwałtownych ruchów kierownicą. Niezbędne jest płynne i łagodne wykonywanie zmian kierunku jazdy.
- Nie przyśpieszaj gwałtownie jeżeli nie wymaga tego bezpieczeństwo jazdy.
- Ruszanie z miejsca na śliskiej nawierzchni powinno odbywać się przy dynamicznym puszczaniu sprzęgła i lekko wciskanym gazie, a następnie mocniejszym wciśnięciu dźwigni przyśpieszenia. Nie ma sensu wciskanie dźwigni przyśpieszania jeżeli koła napędowe tracą przyczepność. Przed ruszaniem w głębszym śniegu należy odgarnąć śnieg od kół lub spróbować jazdy do tyłu, a następnie do przodu.
- Podczas jazdy utrzymuj zwiększoną odległość od pojazdu poprzedzającego.
- Przewiduj konieczność hamowania tak aby uniknąć hamowania gwałtownego prowadzącego do zablokowania kół, które skutkuje wydłużeniem drogi hamowania i niemożliwością zmiany kierunku jazdy. W przypadku zablokowania kół i poślizgu, zwolnij szybko dźwignię hamulca do odzyskania przyczepności i rozpoczynaj ponowne hamowanie i.t.d., podobnie jak działa ABS.
- Zbliżając się do zakrętu, jeszcze na prostej zredukuj prędkość do bezpiecznej dla pokonania zakrętu. Podczas jazdy na krzywiźnie ruch kierownicą musi być delikatny i stały aby uniknąć zerwania przyczepności. W przypadku utraty przyczepności kół osi przedniej staraj się ją odzyskać przez delikatne odjęcie gazu, a jeżeli to nie pomaga warto zwiększyć promień skrętu czyli wyprostować nieco przednie koła. Natomiast jeżeli przyczepność utracą koła osi tylnej, a samochód ma napęd przedni – przyśpiesz. Przy napędzie tylnym nie przyśpieszaj, a jedynie skręcaj w kierunku poślizgu.
- Podczas wyprzedzania pamiętaj o mniejszych możliwościach przyśpieszenia na śliskiej jezdni, dłuższej drodze hamowania, a także możliwości występowania kolein i resztek śniegu, które mogą spowodować wpadnięcie w poślizg.
- Suchy asfalt przy niskich temperaturach ma mniejszy współczynnik przyczepności niż przy wyższych, natomiast przy gołoledzi lub czarnym lodzie współczynnik ten jest wielokrotnie mniejszy niż na asfalcie latem. Im mniejszy współczynnik, tym dłuższa droga hamowania. Przykłady długości drogi hamowania na różnych nawierzchniach i przy różnych prędkościach przedstawiono w p-cie 4 niniejszego opracowania.
- Podczas odwilży bacznie obserwuj nawierzchnię celem wczesnego spostrzeżenia ubytków asfaltu i ich ominięcia.
- Nowoczesne samochody posiadają różne systemy wspomagające bezpieczeństwo czynne kierującego i pasażerów np. ABS, TC, ESP, które mimo zalet nie gwarantujące tegoż bezpieczeństwa. Doświadczony kierowca powinien prawidłowo reagować na sygnały płynące z tych systemów, np. kiedy podczas lekkiego hamowania słychać „chrupanie” ABSu, oznacza to, że jest bardzo ślisko i należy ograniczyć prędkość. Jeżeli podczas ruszania włącza się układ kontroli trakcji (TC), to informuje on nas o niskiej przyczepności, którą przekroczyliśmy. Kiedy podczas jazdy po łuku włącza się system ESP i nakieruje nas na zamierzony tor jazdy oznacza, iż jedziemy za szybko. Jeśli zignorujemy te sygnały i nie zmniejszymy prędkości w następnym, niebezpiecznym miejscu, działanie tych nowoczesnych systemów może być niewystarczające do uniknięcia wypadku.
Źródło: Fundacja Bezpieczni w Ruchu Drogowym