Wzrastający ruch pojazdów i nieprzystosowane pod względem bezpieczeństwa drogowego drogi i ulice stanowią problem i zagrożenie dla ich mieszkańców. Na szczególną uwagę i troskę zasługują w tym przypadku najmłodsi tj. dzieci codziennie odbywające podróże dom-szkoła i szkoła-dom. Rocznie ginie w Polsce w wyniku wypadku drogowego 300 dzieci, a 10 000 zostaje rannych. Problem bezpiecznej drogi dom – szkoła – dom najczęściej dotyczy dzieci w wieku od 6 do 15 lat. Miejsca wypadków z młodszymi dziećmi w wieku tzw. przedszkolnym najczęściej lokalizowane są w pobliżu miejsca zamieszkania. Dochodzi do nich często w wyniku braku lub złej opieki ze strony dorosłych.
Dzieci, jako grupa pieszych uczestników ruchu drogowego charakteryzują się następującymi, specyficznymi cechami:
– są niższe niż dorośli, przez co pole ich widzenia jest inne oraz są trudniej zauważalne (szczególnie te w wieku poniżej 10 lat),
– mają węższe pole widzenia i w mniejszym stopniu rozróżniają kierunki dźwięków,
– mają trudności z oceną prędkości pojazdu i dystansu od niego,
– ich czynności i postępowanie jest trudniej przewidywalne niż postępowanie dorosłych,
– mają mniejszą podzielność uwagi,
– mają mniejsze doświadczenie bycia pieszym uczestnikiem ruchu niż osoby dorosłe.
Analiza otoczenia szkół wskazuje, że występują liczne mankamenty w organizacji bezpieczeństwa ruchu dzieci przy szkołach. Głównymi z nich są:
– błędy planistyczne związane z wielkością szkoły, jej lokalizacja oraz rejonizacja dzieci,
– źle zorganizowane otoczenie szkoły,
– nieprawidłowości i niekonsekwencje w organizacji ruchu na drodze dojścia dzieci do szkoły, od miejsc schodzenia się dróg dojścia dzieci,
– brak udogodnień na przejściach przez drogi i ulice o dużym natężeniu ruchu i dużej prędkości pojazdów (wyspy, zawężenia,
sygnalizacja świetlna),
– praktycznie brak nadzoru nad zachowaniem dzieci i kierowców w pobliżu szkoły,- złe zachowania rodziców (kierowców i odprowadzających dzieci),- nieprawidłowe zachowania dzieci,
– niezadowalający poziom wiedzy o bezpieczeństwie i kulturalnym zachowaniu się w ruchu drogowym.
OGRANICZONE MOŻLIWOŚCI MENTALNE:
Wg badań prowadzonych w krajach OECD można wyróżnić cztery fazy towarzyszące przejściu przez jezdnię: obserwacja – percepcja – ocena – decyzja, którym towarzyszy proces myślowy. W pierwszych dwóch fazach problemami są: ograniczone pole widoczności u małych dzieci (poniżej 10 lat) spowodowane niskim położeniem oczu i występowaniem wielu przeszkód na wysokości oczu (pojazdy, żywopłoty, itp.) oraz problemami z prawidłową oceną prędkości pojazdów. W trzeciej i czwartej fazie decyzja podejmowana jest na podstawie oszacowania możliwych alternatyw (poprzez oszacowanie ryzyka na podstawie nabytej wiedzy lub doświadczeń wcześniejszych) i zaakceptowaniu ryzyka. Duże trudności w podejmowaniu decyzji mają dzieci młodsze, które akceptują większe luki czasowe w potoku, a jeżeli decydują się na przejście to wykonują je biegiem, aby jak najszybciej pokonać “niebezpieczny” ich zdaniem obszar.
